Cmentarze bez polityki
Młodzi ludzie z Gorlic i Podlasia doprowadzają do ladu pochodzący z XVII wieku cmentarz prawosławny we Florynce. Prace prowadzone są w ramach obozu, którego zorganizowanie przez Ośrodek Kultury Prawosławnej Elpis w Gorlicach było możliwe dzięki wsparciu finansowemu Fundacji Wspomagania Wsi w Warszawie.

- Na cmentarzu zachowało się kilkanaście kamiennych nagrobków i kaplica cmentarna rodziny Soroków, nauczycieli z Florynki - mówi ks. Roman Dubec, dyrektor Elpisu i jednocześnie proboszcz prawosławnej parafii w Gorlicach. - Większość jest zniszczona, bez krzyży. Wykonano roboty zabezpieczające: wycięcie drzew i trawy porastających groby, okopywaniu nagrobków, pionowaniu ich, czyszczeniu elementów żeliwnych i malowaniu.

Jak mówi ks. Dubec, te pomniki nagrobne od momentu wysiedlenia Łemków w czasie akcji Wisła w 1947 r. nie byty konserwowane. Docelowym środkiem jest zabezpieczenie ich na przyszłość. I zostawienie zmarłych w spokoju, tak aby polityka w wykonaniu różnych organizacji nie miała tutaj wstępu. Ten cmentarz zostanie przekazany na własność parafii prawosławnej w Hańczowej.

W czasie czyszczenia znaleziono w ziemi kilka tabliczek pisanych cyrylicą. Można z nich odczytać nazwiska pochowanych osób. To bardzo ważne, gdyż oprócz zabezpieczania nagrobków dokonywana jest inwentaryzacja cmentarza, która ukaże się drukiem. Często zdarza się, że Łemkowie z USA lub Ukrainy znajdują dzięki temu groby bliskich.

- Młodzież jest uczulana na dbanie o cmentarze jako miejsca pamięci. Ważny jest również element integracyjny - dodaje ks. Dubec. - Młodzi przebywając ze sobą poznają się. Pracują kilka godzin dziennie, następnie np. wyjeżdżają na wycieczki.

Cmentarze to muzea sztuki kamieniarskiej Łemków z ośrodków kamieniarskich z Bartnego, Gorlic, Nieznajowej. Już wzbudzają zainteresowanie zwiedzających, często ze świata.

- Zwracamy uwagę miejscowym władzom - mówi ks. Dubec - iż jest są to unikatowe miejsca sztuki sakralnej, wokół których można zorganizować szlaki turystyczne cmentarzy lemkowskich, tak jak istnieje szlak architektury drewnianej w Małopolsce.

Następne obozy odbędą się w Regetowie, gdzie w ich organizację włącza się organizacja Jeden świat z Poznania. Prace rękami młodzieży z różnych państw Europy będą prowadzone na cmentarzach w Regetowie Górnym i Niżnym oraz Skwirtnem. Harcerze ze Związku Harcerstwa Rzeczpospolitej z Krakowa pomogą przy porządkowaniu nekropoli w Ropkach. Cmentarz w Radocynie zostanie ogrodzony.

Diecezjalny Ośrodek Kultury Prawosławnej Elpis w Gorlicach (c)2009-2024. All rights reserved.
Strona współfinansowana ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
daka Studio