Oddajemy do rąk Szanownych czytelników pierwszy numer nowego wydawnictwa Diecezji Przemysko-Nowosądeckiej – Almanachu Diecezjalnego – rocznika Ośrodka Kultury Prawosławnej w Gorlicach.

Diecezjalny Ośrodek Kultury Prawosławnej „ELPIS” z siedzibą w Gorlicach powstał z błogosławieństwa Jego Ekscelencji abp. Adama w 2000r. głównych tym roku więc mija 5 lat jego działalności. Skromny jubileusz postanowiliśmy zaakcentować pojawieniem się nowej pozycji książkowej. Jednym z głównych celów  działalności Ośrodka jest gromadzenie, opracowywanie i prezentowanie szerokiemu gronu społeczeństwa bogactwa materialnego, duchowego i kulturowego Prawosławia i Łemków, Ukraińców, zamieszkujących  na terenie naszej diecezji i w diasporze. Właśnie Almanach jest, swego rodzaju, próbą pokazania dorobku pracy Ośrodka skupiającego inteligencję prawosławną i sympatyków historii i duchowości wschodu.

Czytelnikom proponujemy więc artykuły i przyczynki przybliżające, mniej lub bardziej, znane wydarzenia i osoby. Są to opracowania osobistości kościelnych – biskupów, duchownych, świeckich pracowników naukowych uczelni i ośrodków badawczych, a także pasjonatów, którzy swoje zainteresowania i poszukiwania przelewają na papier.

W niniejszym tomie prezentujemy państwu m.in. źródłowe materiały, dotychczas nie publikowane wspomnienia ks. Wołoszyńskiego, przybliżające nam proces odradzania się cerkwi prawosławnej na Łemkowszczyźnie pod koniec trzeciej dekady ubiegłego stulecia. W związku z 60. rocznicą wysiedleń do ZSRR, którą w 2005r. wspominamy, drukujemy nie znaną dotychczas listę osób wysiedlonych na wschód z Pielgrzymki i Kłopotnicy, wsi w powiecie jasielskim. Przybliżone zostaną państwu także interesujące postaci związane z Podkarpaciem: malarza wojskowego – Borysa Pajło-Neczuj, bp. Pantelejmona Rudyka czy św. Aleksego Kabaluka – „apostoła Zakarpacia”.

Można również będzie przeczytać tekst teologiczny traktujący o prawosławnym spojrzeniu na prymat papieski, materiał o młodzieżowym chórze diecezjalnym „Irmos” oraz inne nie mniej interesujące artykuły.
Znaczną część tomu poświęcamy bliskiemu nam św. Maksymowi Gorlickiemu, którego obecność przy powstaniu niniejszej publikacji odczuwaliśmy nieustannie.

Pierwszy numer poświęcamy pamięci naszego przyjaciela, wicedyrektora Ośrodka Kultury Prawosławnej, dr. Piotra Gerenta zmarłego przedwcześnie po ciężkiej chorobie w 2005r. Wśród prezentowanych materiałów jest m.in. ostatni tekst, nad którym pracował Piotr, poświęcony sprawom majątkowym Cerkwi Prawosławnej na Podkarpaciu po 1945r. Tekst jest niedokończony, ale postanowiliśmy go wydrukować in memoriam Piotra.
Mamy pełną świadomość błędów i niedociągnięć, jakie znajdą się zapewne w zawartości tomu. Jesteśmy otwarci na krytykę Czytelników oraz na współpracę, która mamy nadzieję, kolejne tomy Almanachu uczyni doskonalszymi.  Czekamy na propozycje współpracy.

Życzymy miłej lektury